Overprikkeling voelt vaak alsof er iets van binnenuit misgaat: je lijf trekt samen, je gedachten schieten alle kanten op en je systeem lijkt overal tegelijk op te reageren. Overprikkeling is zeker geen gebrek aan wilskracht, maar het is je lichaam dat overbelast is geraakt.
In deze blog neem ik je mee en vertel ik je wat overprikkeling precies doet met je lichaam.
Alsook welke eenvoudige stappen je vandaag al kunt zetten om die spanning te laten zakken.
Wat gebeurd er bij overprikkeling?
Overprikkeling ontstaat wanneer je lichaam meer signalen, verwachtingen, geluiden, emoties en/of taken moet verwerken dan jouw persoonlijke zenuwstelsel kan dragen.
We leven in een wereld waar prikkels overal zijn en waarin we verwachten om ook constant op die prikkels te reageren. De instant gratification cultuur (we hebben ons brein verwend om direct antwoorden en reacties te krijgen op alles) geeft ons weinig ruimte om niet onmiddellijk op elke "ping" te reageren.
Hierdoor blijft de stressreactie in ons lichaam actief, en die is hier niet voor gemaakt, waardoor de herstelreactie onvoldoende wordt ingeschakeld.
Deze 2 kunnen namelijk niet gelijktijdig functioneren.
Hierbij Spelen 3 processen:
1. Je stress-as blijft "aan"
Wanneer je overprikkeld raakt, blijft jouw lichaam stresshormonen aanmaken (adrenaline en andere activerende stofjes) in je brein.
Bij langdurige stress worden deze hormonen sneller, sterker en vaker geproduceerd.
Dit voel je onder andere als:
- je hartslag hoger is dan normaal
- je ademhaling oppervlakkiger wordt
- je kaken, schouders & buik gespannen staan
- je een gevoel van onrust of druk voelt
- je constant het gevoel hebt dat je "aan" staat
Je lichaam staat als het ware constant in de startblokken, zelfs wanneer je gewoon in de keuken staat te wachten tot de waterkoker klaar is.
Bij mij persoonlijk was dit echt springen van het schrikken toen mijn partner "onverwacht" achter mij stond. Terwijl ik, van nature uit, helemaal niet snel schrik.
2. Je brein raakt overbelast met informatie
Bij overprikkeling kan je brein minder goed filteren, waardoor alles even hard binnenkomt.
Stress heeft invloed op je concentratie, je geheugen en het behouden van je overzicht.
Dat merk je aan:
- moeite hebben om je te focussen
- meer piekeren dan anders
- sneller emotioneel worden
- gedachten die blijven rondcirkelen
Je brein probeert controle te houden..;, maar heeft simpelweg niet genoeg ruimte en niet genoeg grip.
Toen ik in mijn burn-out belandde draaide ik het gasvuur open om te koken, om dan te vergeten dat ik ging koken.
Dus toen mijn partner enkele uren later thuiskwam, stond het gasvuur al uren te branden.
Levensgevaarlijk!
3. Je lichaam raakt uitgeput
Wanneer de herstelmomenten systematisch tekortschieten, ontstaat er lichamelijke uitputting.
Dan ben je niet "moe omdat je veel gedaan hebt", maar je bent "moe omdat je systeem te hard werkte".
Wat je onder andere kan ervaren is:
- zwaar gevoel in armen en/of benen
- duizeligheid of licht zweverig hoofd
- verminderde veerkracht
- snel overvallen worden door emoties
Uitputting is het allerlaatste, grootste en luidste signaal dat je lichaam geeft om te zeggen dat het hunkert naar zachtheid.
đ¸wat kan je vandaag al verzachten?
Constant overprikkeling zijn, vraagt om een diepere en langdurigere aanpak.
Ik geef je hieronder al enkele tips & tricks om zelf aan de slag te gaan om je parasympathisch stelsel al iets meer te activeren en zo meer rust- & herstel momenten in te bouwen. Hierdoor gaat je sympathisch stelsel, of je stressreactie, vertragen.
Zoals eerder gezegd, deze kunnen niet tegelijkertijd werken.
- Mini herstelmomenten inplannen (30 - 60 seconden)
Herstel is niet optioneel, maar essentieel. Het is dus zeker belangrijk om ook in onze drukke agenda tijd vrij te maken om te herstellen en te ontspannen.
- 3 trage uitademingen
ademen steeds langer uit, dan in
Bij het uitademen tuit je je lippen alsof je een kaars uitblaast, dan adem je automatisch ook trager uit. - 1 minuut niets doen en niets moeten
Sluit even je ogen, ga even rustig zitten, of net mindfull naar de koffieautomaat stappen, even weg van de schermen en eens een minuut niets moeten.
Time dit gerust, want, zeker in het begin, gaat een mind 'lang' aanvoelen. Net omdat je niet gewoon bent om even te pauzeren.
Herstel begint altijd met kleine stapjes en die omzetten in een gewoonte!
2. Warmte toevoegen
Warmte activeert het deel van je zenuwstelsel dat rust bevordert.
Enkele tips:
- een warm bad (zonder smartphone bij de hand te nemen, gewoon even ontprikkelen en genieten)
- een warme kruik tegen je onderrug
- een thee of een kruideninfuus
Het signaal dat je hiermee aan je lichaam geeft is simpel "geen nood om in stress te slaan, ik ben veilig"
3. Minder prikkels (niet GEEN prikkels)
Je zenuwstelsel heeft regulatie nodig, geen isolatie!
Probeer 1 of meerdere van de volgende dingen:
- meldingen uitzetten
- lichten dimmen
- 1 taak tegelijk
- 1 gesprek tegelijk
Prikkels volledig vermijden, dat gaat niet...
Gelukkig is dat ook niet nodig!
Prikkels doseren daarentegen, daar heeft je lichaam en geest heel veel baat bij!
4. Laat de druk uit je lichaam zakken
Spanning die niet weg kan, stapelt zich op.
Kies iets dat bij jou en je energie op dat moment past, om de spanning los te laten.
Denk dan bijvoorbeeld aan:
- rusting wandelen (als het kan in de natuur)
- licht stretchen
- zacht shaken
- traag bewegen op muziek
Let op! Het is niet de bedoeling om zo te sporten, maar om je zenuwstelsel meer ruimte te geven.
Als je intensief gaat sporten, dan maakt je lichaam weer net meer adrenaline en andere stofjes aan.
Uiteraard bedoel ik niet dat je niet moet sporten, het is gezond & leuk!
Maar een lichaam dat al uitgeput is, heeft eerst rust nodig voor het intensieve (sport)trainingen aankan!
Een kleine reminder
Als je overprikkelt bent, wil dit niet zeggen dat je "zwak" bent, maar eerder dat je iets te lang "sterk" geweest bent!
Het is jouw lichaam die jou beschermt en jou dwingt om te luisteren.
Ik hoop dat deze blog jou helpt om te begrijpen wat er in je lichaam gebeurd & dat je zo weer zachter kan worden voor jezelf!
Rust komt niet door harder te proberen, maar door zachter te landen...
En wat nu?
Wil je meer persoonlijke en uitgebreidere tips & tricks?
Heb je graag meer natuurlijke ondersteuning om die eerste stappen van herstel te ondersteunen?
Schrijf je dan nu, voor slechts €19, in op mijn stress reset starter
Heb je nood aan uitgebreider advies & begeleiding?
Bekijk dan zeker mijn andere anti stress trajecten!
Reactie plaatsen
Reacties